Skrót / Byway

Chciałeś na skróty przez byt i życie. 

Masz skrót: byt w rzyci, życie w odbycie. 

[Kazimierz Grzeskowiak]

Zaułek w Bielefeld [Byway in Bielefeld, Germany]
| Sony A700 | SAL 16-105/3,5-5,6 | ISO 200 | f/8 | 1/90 s |

ABC Wednesday

Sposób na upały / Tip for surviving a heat wave

Śnieżna zima w górach [Snowy winter in mountains]
| Sony A700 | MAF 24/2,8 | ISO 200 | f/8 | 1/360 s | +1 EV |

ABC Wednesday

Nuta z Ponidzia / Note from the Ponidzie

Ponidzie wiosenne Ponidzie leniwe

Prężysz się jak do słońca kot

Rozciągnięte na tych polach

Lichych lasach pstrych łozinach

Skałkach słońcem rozognionych

Nidą w łąkach roztańczoną

Na Ponidziu wiosna trwa

[Wojciech Bellon - "Nuta z Ponidzia" (fragment)]

Okolice Skowronna na Ponidziu [Vicinity of Sowronno in the Ponidzie Region]
| Sony NEX-5 | CZJ Sonnar 135/3,5 | ISO 200 | f/11 | 1/250 s |

Supraśl

Rzeka i miasto Supraśl [River and city of Supraśl]
| Sony A700 | SAL 16-105/3,5-5,6 | ISO 200 | 100 mm | f/22 | 1/125 s |

O fotografii czarno-białej, czyli jak zobaczyć świat w odcieniach szarości / B&W photography. How to see World in shades of gray?

Prosta konwersja koła barw do skali szarości
[Simple conversion of the color scale to grayscale]

Niedawno pisałem co urzekło mnie w fotografii czarno-białej (vide: Dlaczego kocham szarości?), a dziś parę słow o tym jak zobaczyć piękno świata w odcieniach szarości. Jeżeli do tej pory robiliśmy tylko kolorowe zdjęcia, to przejście z kolorowego świata widzianego naszymi oczyma, do świata monochromatycznego może początkowo sprawiać pewne trudności. W fotografii czarno-białej to nie kolor buduje klimat zdjęcia, a kształt, kontrasty, no i przede wszystkim światło… Wszystko da się sfotografować jako zdjęcie czarno-białe, ale nie każdy motyw dobrze będzie wyglądać na takim zdjęciu. Szczególnie dotyczy to tematów, w których występują kolory, które podobnie wyglądają w skali szarości. Takim przykładem są kolor czerwony i zielony. Te łatwe do odróżnienia i kontrastowe barwy po zwykłej konwersji do skali szarości wyglądają bardzo podobnie i zestawiona obok siebie na czarno-białym zdjęciu będą zlewać się w jedną szarą plamę. W skali szarości dobrze wyglądają za to motywy, w których pojawiają się kolory żółty i niebieski.

Kadr zbudowany na dużych kontrastach
[High contrast photo] 

W skali szarości jasne odcienie odbierane są przez nasze zmysły podobnie jak kolory ciepłe, a czerń i ciemne odcienie szarości odpowiadają kolorom zimnym. Im większa różnica miedzy odcieniami szarości na naszym zdjęciu, tym większy kontrast powodujący, że zdjęcie z reguły odbierane jest jako bardziej interesujące i bardziej przykuwają wzrok (z reguły świetnie w skali szarości wyglądają białe obłoki na błękitnym niebie), co oczywiście nie znaczy, że motywy, w których dominują tony średnie (np. zdjęcia robione przy mglistej pogodzie) nie są interesujące dla odbiorcy. Nie należy zapominać, o kompozycji zdjęcia, która jest równie ważna jak właściwe operowanie tonacją.

Zdjęcie z dominacją tonów średnich
[Mid-tones photo]

Całe szczęście większość współczesnych lustrzanek i zaawansowanych aparatów kompaktowych oferuje możliwość wyboru trybu fotografowania czarno-białego dając możliwość podglądu na żywo. Jesteśmy zatem jeszcze przed naciśnięciem spustu (lub przycisku na ekranie) zobaczyć efekt. Jest to bardzo wygodne na początku przygody z fotografią czarno-białą. Wiele aparatów fotograficznych oferuje dodatkowo różnego rodzaju filtry, czy ustawienia tonalne, które dają większą kontrolę nad końcowym efektem i umożliwiają kreowanie obrazu na komputerze.

Kolejna rzecz, o której warto pamiętać, to zapisywanie zdjęć w formacie RAW. Zapisując zdjęcia w formacie JPG traci się wiele informacji rejestrowanych przez matrycę naszego aparatu w momencie robienia zdjęcia. Format RAW charakteryzuje się dużym zakresem tonalnym, brakiem kompresji stratnej i zawiera zazwyczaj 12 lub 14 bitów na piksel (w odróżnieniu od 8-bitowych plików JPEG). Plik w formacie RAW uważa się za cyfrowy odpowiednik negatywu, a jego konwersję za wywoływanie (za Wikipedią). Format RAW zachowując całą informację pozwala podczas obróbki komputerowej uzyskać zarówno obraz w kolorze, jak i czarno-biały. Co więcej, wybierając odpowiednią metodę konwersji do skali szarości jesteśmy w stanie uzyskać lepszy efekt niż w przypadku zapisu zdjęcia od razu w trybie czarno-białym w formacie JPG przez nasz aparat fotograficzny.

Zdjęcie w miękkiej tonacji [Soft tones  photo]

Jeżeli dysponujemy dużą ilością miejsca na karcie pamięci i nasz aparat oferuje taką możliwość, to możemy pokusić się zapis jednocześnie w formacie JPG i RAW, to pozwoli nam na przykład na szybkie opublikowanie udanego zdjęcia w formacie JPG, ale pozwoli też na kreatywną zabawę z fotografią na komputerze. Co prawda większość producentów aparatów cyfrowych stosuje własny format plików typu RAW (np. Canon - .crw, Nikon - .nef, Sony - .arw), ale zazwyczaj oferują od razu programy do ich "wywoływania". Moduł do wywoływania RAW-ów jest też częścią większości znanych programów graficznych, np. Adobe Lightroom i Adobe Photoshop (Camera RAW), Corel PHOTO-PAINT i inne.

Żyrandol / Chandelier

Żyrandol [Chandelier]
| A700 | SAL 16-105/3,5-5,6 | ISO 800 | 50 mm | f/3,2 | 1/60 s |

Morze mgieł / Sea of fog

Popatrz na mgłę, ileż cudów ukrywa mgła!

Chcesz do nich dojść, lecz niewiele masz szans,

mgła cię pochłonie, ale wiedz - kiedy przegrasz z nią,

zęby zaciśnij i idź jeszcze raz!

[Władimir Wysocki - "Mgła" (fragment)]

Magura Spiska [Spišská Magura Mountains, Slovakia]
| Sony A700 | MAF 28-135/4-4,5 | ISO 200 | 50 mm | f/8 | 1/500 s |

Czy to miłość / Is this love?

A zatem patrzymy na siebie z oddali i kochamy się wzajemnie. Ja daję jej ciepło i życie, a ona daje mi rację bytu. 

[Paulo Coelho - "Alchemik"]

Para łabędzi [Couple of swans]
| Sony A700 | MAF 100-400/4,5-6,7 APO | ISO 400 | 400 mm | f/9 | 1/125 s |

ABC Wednesday

Dlaczego kocham szarości? / Why I love grays?

Najbardziej znane dzieło A.Adamsa
"Moon and Half Dome"

Czy oglądaliście kiedyś czarno-białe fotografie krajobrazowe Ansela Adamsa lub zdjęcia z ulic miast zrobione przez Vivian Dorotheę Maier? Prawda, że przyciągają wzrok? I to nie kolor powoduje, że zdjęcia tych mistrzów wyznaczają kanony i są inspiracją dla współczesnych fotografów. To co fascynuje to mistrzowska kompozycja, doskonałe wykorzystanie światła zastanego, podkreślenie tekstur i kształtów. Tu nie ma epatowania wspaniałymi nasyconymi barwami krwistych zachodów słońca, czy złotych kolorów słońca o poranku... Często wydaje się nam, że nieudane kolorowe zdjęcie przekonwertowane do skali szarości staje się od razu arcydziełem... To jednak mylne przekonanie... Fotografia czarno-biała, nawet w epoce cyfrowej, opiera się na kilku zasadach, z których naczelną jest doskonałe opanowanie kanonu fotograficznego wypracowanego przez wielkich mistrzów epoki fotografii analogowej. O moich inspiracjach piszę na stronie Inspiracje/Inspirations. 

Jedno z moich ulubionych zdjęć.
Wydrukowane w formacie 50x70 i oprawione
wygląda bardzo efektownie na mojej ścianie.
Rozmiar ma jednak znaczenie ;-)

Naczelna zasada jaką rządzi się fotografia czarno-biała to dobra kompozycja. Tu błędów w "budowie" kadru nie przykryje się feerią barw. W fotografii czarno białej bardzo często wykorzystuje się linie prowadzące wzrok widza, kształty geometryczne, faktury, naturalne obramowania obiektów itp. To wszystko powoduje, że wzrok widza podąża tam gdzie chce go poprowadzić autor zdjęcia. Dopiero po opanowaniu podstaw rzemiosła można pozwolić sobie na świadome łamanie tych zasad. I to własnie fascynuje mnie w fotografii czarno-białej... 

W kolejnych wpisach opiszę podstawowe techniki stosowane przeze mnie. Nie odkrywam jednak Ameryki, a jedynie wykorzystuję (a przynajmniej staram się) wiedzę i doświadczenie moich mistrzów... Opiszę też metody konwersji fotografii kolorowej do postaci czarno-białej, pokazując ich wady i zalety. Zapraszam zatem do lektury.

A droga długa jest / The road is long and bumpy

A droga długa jest

Nie wiadomo czy ma kres

A droga kręta jest

Co dalej za zakrętem jest

Kamieni mnóstwo

Pod kamieniami leży szkło

Szło by się długo

Gdyby nie to szkło to by się szło

To by się szło, to by się szło

Gdyby nie to szkło

Choć droga jest bez końca

Pozornie bez znaczenia

Mniemam, że mam powody

By drogi swej nie zmieniać

[Akurat - "Droga długa jest"]

Okolice Stradowa, Małopolska [Vinicity of Stradów, Lesser Poland]
| Sony A700 | MAF 100-400/4,5-6,7 APO | ISO 200 | 200 mm | f/16 | 1/90 s |